Dijital vatandaşlık bilgi ve iletişim kaynakları kullanırken eleştirebilme, online davranışların etik sonuçlarını bilme, ahlaki online kararlar alabilme, teknolojiyi kötüye kullanmama, dijital dünyada iletişim kurarken ve işbirliği yaparken doğru davranışı teşvik etmedir. Peki bu vatandaşlık sürecinde ne tür problemlerle karşılaşabiliriz? Hadi gelin buna bakalım. 

     Dijital vatandaşlık süreçlerinde birçok sorun ve riskle karşılaşabiliriz. Bunun başında doğru bilgiye ulaşabilme, bilgiye erişme ve dijital ortamı eşit olarak kullanabilmek gelir. Bilgiye, internete, dijital ortama ulaşabilme her bireyin hakkıdır ve eşitlik ilkesi gereği her bireyin buna ulaşabilmesi şarttır. Fakat kimi ülkelerde bilgiye, habere, kaynaklara ulaşım kısıtlanabilmektedir. Bu da eşitlik, hak ve özgürlükler, insan hakları ilkelerine aykırı gelmektedir. Çünkü birey ulaşamadığı bu bilgiler yüzünden toplumdan, dünyadan bihaber olmakta ve yetersiz bir birey olmaktadır. Bunun dışında doğru bilgiye ulaşabilme, insanlara doğru bilgi sunma her bireyin hakkı ve sorumluluğudur. Eğer bireyler doğru ve gerçek bilgiye ulaşamazsa, gerçekliği olmayan bilgi ile kendini tamamlanmış sanmakta ve yetersiz bu bilgi ile var olan toplumu da yanlışa sürükleyebilmektedir. Aynı zamamda dijital ortamdan yanlış bilgi aldığını düşünen bir birey dijital ortama karşı güvenini yitirmekte ve korkmaktadır. Bireyleri bu duruma sürükleyen "yanlış bilgiler" dürüstlük ve doğruluk ilkesi ile çatışmaktadır. Çünkü insanlara doğru bilgileri sunmak bireylerin sorumluluğudur, sunmamak ise sorumluluk ilkesinin çiğnendiğini göstermektedir. Bunların dışında yaşanan bir başka sorun ise dijital ortamlarda yapılan alışverişler ve  bireylerin dolandırılmasıdır. Bireylerin dijital ortamlarda yaptığı alışverişler, istenilen ürünlerin gelmemesi, farklı ürün gelmesi, ürünün gelmemesi, parasının başkaları tarafından ele geçirilmesi vb. sorunlara yol açmaktadır. Bu sorunun ortaya çıkması, karşıdaki kişinin dürüstlük ve doğruluk ilkesine aykırı bir davranış sergilemesinden kaynaklansa da bireylerin bu tarz alışverişlere güvenmesi, bunlara güvenip sorumluluk alması ve bu tarz yerleri araştırmamasından da kaynaklanmaktadır. Tüm bunlar güven ilkesini zedelemektedir.

     Dijital ortamda yaşanan bir başka sorun ise bireyin başka insanlar tarafından kötü eleştirilere, hakaretlere, olumsuz davranışlara maruz kalmasıdır. Bireyin sosyal medyada, dijital platformlarda yapmış olduğu paylaşımların başka bireyler tarafından beğenilmemesi, diğer bireylerin fikirleriyle uyuşmaması ya da direkt kötü insanların olumsuz davranışlar sergilemesi, bu paylaşımlara olumsuz yanıtların gelmesine sebep olmakta ve bu durum paylaşımı yapan kişinin mental sağlığını olumsuz etkilemektedir. Bu tarz davranışlara sebep olan kişilerin de sevgi, saygı, hoşgörü ilkelerine zarar verdiğini, toplumu kaosa, nefrete sürüklediğini söyleyebiliriz. Çünkü karşıdaki kişilerin fikirleriyle bizim veya diğerlerinin fikirleri uyuşmasa bile yine de o bireylere saygı göstermeli ve hoşgörülü davranarak hareket etmeliyiz. Saygıdan bahsederken bireylerin yaşadığı bir başka probleme de değinebiliriz. Kişiler için sır olan, mahrem olan, özel olan bilgilerin çalınması, bunların topluma yayılması ve o bireyin mahremiyetinin zarar görmesi dijital ortamlarda bireylerin yaşadığı en büyük problemlerden biridir. Çünkü başkaları tarafından öğrenilmemesi gereken bu bilgilerin öğrenilmesi bireyin yaşantısını alt üst etmekte, bireyin hayatında sosyal ve ailesel sorunlara yol açmakta, kimi zaman da bireyin toplumdan dışlanmasına yol açmaktadır. Tüm bunlar bireyin özgürlüğünü zedelemekte aynı zamanda saygı, hak ve özgürlük ilkelerinin yerine getirilmediğini göstermektedir. Birey için mahrem konuların saygısızca topluma yayılması bunu yapan kişinin etik anlamda yanlış bir şeyler yaptığını göstermektedir. 

     Sevgili arkadaşlar, dijital vatandaşlık süreçlerinde bu tarz sorunlarla karşılaşmanın hayatımızda birçok probleme yol açabileceğini bilmeli, olumsuz eleştirileri gözden geçirmeli fakat fazla kafaya takmamalı, yaptığımız alışverişlerde kart bilgilerimizi korumaya dikkat etmeli ve güvenli olmayan sitelerden, sayfalardan alışveriş yapmamalı, özel bilgilerimizin doğru bir şekilde korunduğundan emin olmalı veya bu bilgileri sosyal medya, dijital ortamlar üzerinden kimse ile paylaşmamalıyız. Bu vatandaşlık sürecinde gözümüzü dört açmalı, başka insanların haklarını zedelememeli ve bu konuda bilinçli olmalıyız. Bilmediğimiz konular hakkında dijital ortamlardan edindiğimiz kaynaklara kesin gözüyle bakmamalı ve bilmediğimiz konular hakkında yorum yaparak başkalarını yanlış yönlendirmemeliyiz. Doğru bir dijital vatandaş olabilmek için bu kurallara uymalı ve kurallardan sapmamalıyız. 

Bir sonraki yazıda görüşmek üzere...